Cây bạch hoa xà thiệt thảo – trong dân gian thường gọi là cây lưỡi rắn hoa trắng, chúng thường mọc hoang ở ven bờ ruộng, sườn đồi, ven đường. Bộ phận làm thuốc là toàn cây, thu hái khi ra hoa, chủ yếu vào hè thu. Sử dụng tươi hoặc khô để sử dụng sau này. Đông y cho rằng loại cây này có vị ngọt, nhạt, hơi đắng, tính mát, không độc, đi vào kinh tâm, tỳ, phế. Nó có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, giải độc. Nó được dùng để chữa ho nóng, viêm họng, viêm ruột thừa, kiết lỵ, sốt cao, vàng da, viêm túi tinh, mụn nhọt, rắn cắn …Nào cùng với wcbison.com tìm hiểu chi tiết các bài thuốc trị bệnh từ vị thuốc này qua bài viết bên dưới nhé!
Thông tin về bạch hoa xà thiệt thảo
Bạch hoa xà thiệt thảo có tên khoa học là Hedyotis diffusa Willd, thuộc họ cà phê (Rubiaceae) còn được gọi là cỏ lưỡi rắn hoa trắng, cây lữ đồng, giáp mãnh thảo,…
Cây thân thảo, dài 20 – 25 cm, thân vuông màu nâu nhạt. Lá mọc đối, hình mác thuôn, dài 1 – 3,5 cm, rộng 1 – 3 mm, gốc và đầu nhọn, gân giữa lá rõ và nổi gồ; lá kèm có răng nhỏ ở đầu. Hoa màu trắng, có cuống, mọc đơn độc hoặc đôi một ở kẽ lá. Tràng hoa 4 cánh, 4 nhị dính ở họng ống tràng. Cây có quả quanh năm. Toàn cây được dùng làm thuốc, thu hái vào mùa hạ, được rửa sạch. Sau đó đem phơi hoặc sấy khô.
Thành phần trong bạch hoa xà thiệt thảo
Trong cây Bạch hoa xà thiệt thảo có các chất như asperulosid; scandosid methyl ester; p-coumaroylscardosid methyl ester; feruscandosid methyl ester, acid asperulosidic, deacetyl- asperulosidic, oleanolic; p-coumaric; stigmastatrienol; b-Sitosterol, b-Sitosterol-D-Glucoside.
Những nghiên cứu gần đây đã phân lập được 171 hợp chất từ vị thuốc này, bao gồm: 32 iridoid, 26 flavonoid, 24 anthraquinone, 26 phenolic và các dẫn xuất của chúng, 50 loại dầu dễ bay hơi và 13 hợp chất khác. Trong đó, anthraquinone, flavonoid và terpenoid chiếm phần lớn.
Các nghiên cứu dược lý và lâm sàng hiện đại cho thấy. Nước sắc đặc của bạch hoa xà thiệt thảo có tác dụng ức chế sự phát triển trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn thương hàn và một số loại vi khuẩn khác, ngoài ra còn có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể và chức năng của vỏ tuyến thượng thận.
Các bài thuốc trị bệnh từ cây bạch hoa xà thiệt thảo
Theo kinh nghiệm dân gian, bạch hoa xà thiệt thảo được dùng trong những trường hợp sau:
Trị viêm gan, vàng da: bạch hoa xà thiệt thảo 40g, hạ khô thảo 40g, cam thảo 16g. Ba thứ rửa sạch, sắc lấy nước đặc, uống trong ngày.
Trị ung nhọt: bạch hoa xà thiệt thảo 120g, bán chi liên (tươi) 60g, sắc uống. Dùng ngoài, giã nát đắp lên chỗ đau.
Trị viêm amidan cấp: bạch hoa xà thiệt thảo 12g, xa tiền thảo 12g. Hai thứ rửa sạch, sắc uống.
Trị viêm đường tiết niệu, tiểu buốt, tiểu gắt: bạch hoa xà thiệt thảo, dã cúc hoa, kim ngân hoa, mỗi thứ 40g, thạch vi 20g. Tất cả rửa sạch, sắc uống thay nước trà.
Trị ho do viêm phổi: bạch hoa xà thiệt thảo (tươi) 40g, trần bì 8g. Hai thứ rửa sạch, sắc uống trong ngày.
Trị viêm loét cổ tử cung: bạch hoa xà thiệt thảo (tươi) 30g, bạch anh 30g, nhất chi hoàng hoa 30g, quán chúng 15g, sắc uống.
Trị rắn cắn: bạch hoa xà thiệt thảo (tươi) 60g sắc với 200ml rượu. Gạn nước chia uống 3 lần. Bã đắp vào vết rắn cắn.
Kiêng kỵ: Phụ nữ mang thai phải cẩn thận khi sử dụng. Ngoài ra, bạch hoa xà thiệt thảo ức chế quá trình sinh tinh trùng (thí nghiệm ở chuột), vì vậy, đàn ông yếu sinh lý cũng nên lưu ý.
