Người phụ nữ trong gia đình có vị trí rất đặc biệt. Họ chăm chồng, dạy con, quán xuyến tất cả cho gia đình. Nhưng đôi khi đổi lại là họ nhận được sự thờ ơ và xa lánh từ chính chồng con của mình. Nguyên nhân có thể là từ lỗi lầm của chồng và con họ. Nhưng cũng có thể nguyên nhân xuất phát từ chính hành vi của họ. Một số người tự cho là đúng khi phủ định chồng con. Một số lại thể hiện yêu thương không đúng độ. Và tổ ấm mà họ dày công vun đắp đã không còn “ấm” nữa.
Người phụ nữ cho đi yêu thương nhưng nhận sự xa cách
Chăm chồng chu đáo nhưng nhận sự thờ ơ
Gặp chuyên viên tâm lý, chị Nguyễn Tuyết D. (nhà trên đường Nguyễn Văn Trỗi, Q. Phú Nhuận, TP.HCM) tâm sự suốt đêm không ngủ được vì uất ức. Số là chồng chị cứ mỗi dịp 8-3 là lăng xăng tặng quà, gọi điện, nhắn tin. Chúc mừng các nữ bạn bè, đồng nghiệp. Nhưng chưa bao giờ “để ý” đến vợ.
Dịp 8-3 vừa rồi, chị chờ mãi “cử chỉ đẹp” của chồng cho đến khi… trời sáng. “Tôi chăm chút cho anh ấy từng miếng ăn giấc ngủ. Nhưng ảnh đối xử với tôi quá tệ bạc” – chị nức nở. Chị D. kể sáng nào cũng thức sớm hơn để soạn sẵn cho chồng khăn mặt và khăn tắm. Quệt sẵn kem vào bàn chải đánh răng. Chưa hết, tối chủ nhật nào chị cũng ủi quần áo. Và treo theo thứ tự từ thứ hai tới thứ bảy, chồng cứ thế lấy mặc. Hễ thấy bàn làm việc của anh hơi bừa bộn một chút là chị xắn tay sắp xếp cho ngăn nắp.
Không chỉ vậy, chị còn “bổ khuyết” để chồng hoàn hảo hơn. Thấy anh nói năng dùng câu, từ chưa chuẩn là chị sửa ngay. Tính anh thẳng thắn, thế là bị chị lưu ý “chẳng biết mềm dẻo sẽ khó thành công”. Chồng lười tắm táp, vợ bèn chê “hôi” để chồng vì tức mà siêng vệ sinh cơ thể hơn. Chị nói thời nay mà tiếng Anh dở ẹc như anh là lạc hậu rồi… “Mấy chuyện xấu đó tôi nhắc mãi mà ảnh hổng chịu sửa. Lại còn tỏ ra khó chịu” – chị tâm sự.
Người phụ nữ bị con cái xa lánh khi quan tâm, nhắc nhở con
Còn chị Thúy H. (Q.3, TP.HCM) lại gặp rắc rối với cô con gái 12 tuổi và con trai 10 tuổi. Chị chê loại nhạc nhí nhố mà các con thường nghe là “rẻ tiền”. Và khuyên nên nghe nhạc trữ tình, tiền chiến như chị thì bị trẻ phản ứng. Con gái mua chiếc quần jeans lưng hơi trễ một chút là bị mẹ lên lớp. Rằng “con gái có đức hạnh phải ăn mặc kín đáo”. Con trai mặc mấy lớp áo sùm sụp. Chị nói “gu thẩm mỹ quá tệ” khiến con nhăn mặt.
“Mình nói để con tốt hơn vậy mà con lại xa lánh mẹ” – chị buồn rầu nói. Mà cũng chính vì muốn con tốt hơn nên chị luôn theo sát chúng. Vào phòng con trai, bữa nào thấy mùng mền không tươm tất là chị nhắc ngay trong bữa cơm chiều. Thấy con gái hơi mơ mộng một chút là chị nhắc nhở. “Không lo học, mai mốt cạp đất mà ăn”. Để các con khắc sâu lời mẹ dạy. Chị kể cứ phải nhắc đi nhắc lại những điều chưa tốt đó.
Người phụ nữ trong gia đình cần nhìn nhận lại bản thân
Nắm đúng mức độ
Bà Trish Summerfield – giám đốc chương trình Giá trị cuộc sống, từng có cơ hội lắng nghe tâm sự của những phụ nữ hết mực chăm sóc và chỉnh sửa giúp chồng, con hoàn hảo hơn. Nhưng theo bà, nếu sự chăm sóc được thể hiện đến mức độ. Người ta cảm thấy như bị tước mất quyền tự lập tối thiểu tất sẽ sinh khó chịu. “Ai cũng muốn được là chính mình. Cho nên có khi cái ta làm tưởng là vì người khác nhưng thật sự không phải thế” – bà Trish nói.
Cũng vậy, việc nỗ lực chỉnh sửa người thân tuy cũng từ thiện ý mà ra. Nhưng lại là nguyên nhân gây chia rẽ của không ít gia đình. Vì theo bà Trish, muốn chỉnh sửa những gì ta cho là tệ hại của người khác. Thì phải tập trung vào chúng, điều đó vô tình gây ác cảm khiến việc giao tiếp trở nên khó khăn hơn. Lại nữa, quan niệm chồng phải thế này mới đúng và con phải thế kia mới tốt là của… chính người vợ/mẹ. Nói cách khác là chính họ “tự khổ” với quan niệm, suy nghĩ của mình.
Người phụ nữ cần có thái độ tích cực với người chồng
Nhưng nếu chồng, con có hành vi thật sự chưa ổn thì sao? Theo bà Trish, bạo lực (thể chất, tinh thần) hoặc những hình thức tương đương. Chỉ khiến họ miễn cưỡng thay đổi hành vi trong ngắn hạn. Vì sự thay đổi bền vững chỉ đến từ thái độ hợp tác. Muốn có hợp tác thì đừng cứ xoáy vào những nhược điểm. Để kênh giao tiếp luôn thông suốt. Bà Trish nói thêm: “Không gì tệ hại bằng cha mẹ cứ ca cẩm về nhược điểm của nhau. Và con cái phải gánh chịu bầu không khí căng thẳng trong gia đình”.
Vì vậy, người vợ cần kiên nhẫn hoặc chấp nhận một số hành vi của chồng. Để có thể về cùng “phe” với nhau. Cần trao đổi thân mật về một hành vi nào đó của chồng, nhưng phải chọn thời điểm thích hợp và với thái độ thiện chí. “Mở đầu câu chuyện bao giờ cũng là những ưu điểm, đức tính tốt ở chồng. Sau đó đề nghị một hành vi mới hay ho mà cả hai vợ chồng cần tập trung vào”. Bà Trish lưu ý người vợ cần không chú ý hoặc nhắc nhiều đến hành vi tiêu cực hiện có ở chồng.
Không nên phủ định hoàn toàn hành vi của con cái
So với người lớn, việc thay đổi hành vi của trẻ. Đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, dễ dàng hơn do chưa trở thành thói quen ăn sâu. Nhiều cha mẹ không muốn con phát triển một hành vi xấu nào đó. Nhưng lại dùng cách nói phủ định hoặc không được phép. Làm thế sẽ khiến trẻ khó hiểu. Cảm thấy mất tự tin và không dám thử những điều mới nữa. Kết quả là sự thay đổi hành vi hướng đến chuẩn mực tích cực sẽ chậm chạp, khó khăn hơn. Ở lứa tuổi lớn hơn, như tuổi vị thành niên. Trẻ khó thay đổi hơn và ở người lớn lại càng khó.
Người phụ nữ nên biết những quy tắc ứng xử trong gia đình
Tôn trọng
Là đánh giá đúng mực, coi trọng danh dự, phẩm giá và lợi ích của nhau. Khi một người nào đó dù là người lớn tuổi hay trẻ em thì đều cảm thấy mình được tôn trọng. Sẽ cảm thấy vui vẻ, dễ hòa đồng và chia sẻ hơn. Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự không hài lòng, bất hòa trong một số quan hệ trong gia đình. Là cảm giác thấy mình bị coi thường. Chúng ta thường chủ quan rằng đã quá quen thuộc với các thành viên gia đình ở quanh mình. Xem điều đó là hiển nhiên, bình thường. Đến nỗi quên đi việc bày tỏ cho nhau biết mình tôn trọng người khác như thế nào.
Bình đẳng
Là có nghĩa vụ và quyền ngang nhau về mọi mặt trong gia đình. Bình đẳng giới trong gia đình là giữa vợ và chồng, con trai và con gái. Các thành viên nam và nữ trong gia đình có vị trí, vai trò ngang nhau. Quyền được phát huy năng lực của mình cho sự phát triển của gia đình như nhau. Quyền được thụ hưởng về thành quả phát triển của gia đình và xã hội ngang nhau. Quyền được quyết định các vấn đề của bản thân và tham gia các vấn đề của gia đình. Trên cơ sở các quyền đó, các thành viên trong gia đình sẽ tham gia vào các công việc gia đình và ngoài xã hội. Tùy theo khả năng và sở thích của mình. Được lựa chọn cách thức thụ hưởng các thành quả tùy theo sở thích của mỗi người. Tuy nhiên, bình đẳng không có nghĩa là bằng nhau. Do đặc điểm sinh học khác nhau và tính chất vai trò khác nhau. Mà sẽ có những sự bình đẳng thực chất phù hợp với từng cá nhân trong gia đình.
Yêu thương
Có tình cảm gắn bó tha thiết, quan tâm chăm sóc nhau. Để thể hiện tình cảm, mỗi con người có mỗi cách quan tâm khác nhau. Có người quan tâm bằng lời nói có người lại quan tâm bằng hành động. Tình cảm gia đình có thể giúp con người vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống. Nó là nơi cho ta sự an ủi, niềm tin, sự hi vọng để vượt qua những khó khăn.
Việc làm đơn giản chỉ là hàng ngày quan tâm nhau bằng những việc nhỏ nhất. Sẽ làm cho tình cảm ấy càng đẹp hơn, ý nghĩa hơn và gắn kết mọi người gần nhau hơn. Gia đình nơi để yêu thương và được yêu thương.
Sự chia sẻ
Cùng nhau vun đắp tình cảm, chia sẻ với nhau vui buồn, khó khăn, hoạn nạn. Các thành viên trong gia đình cùng nhau gánh vác những trách nhiệm. Về duy trì và phát triển gia đình. Cùng nhau hưởng thụ những thành thành quả của quá trình lao động do gia đình làm ra. Sẻ chia là kết quả của yêu thương, tôn trọng và bình đẳng trong gia đình. Nếu trong gia đình không có tình yêu thương, sự tôn trọng và bình đẳng thì không có sự sẻ chia.
Sự đoàn kết
Sự đoàn kết giữa các thành viên trong gia đình, gia tộc. Sẽ tạo nên sự gắn bó, yêu thương và có trách nhiệm với nhau. Là nguyên tắc bảo vệ sự bền vững và phát triển của gia đình. Sức mạnh của gia đình, cộng đồng chính là tình đoàn kết. Ngày nay, xã hội phát triển hơn, văn minh hơn. Nên có xu hướng sinh ít con hơn. Mặt khác con người bị chi phối bởi nhiều yếu tố hơn, thời gian dành cho nhau cũng ít hơn. Do đó để gia đình phát triển bền vững. Càng phải phát huy tình đoàn kết trong gia đình, họ hàng, thân tộc.